Een drama op het dorp IJsselmonde
Eerder gepubliceerd in Streekarchief Eiland IJsselmonde Kwartaalbericht Voorjaar 2023 (jaargang 38, nummer 1)
door Marcel Verhoef
Regelmatig speur ik de krantendatabase van de Koninklijke Bibliotheek af om interessante of bijzondere krantenartikelen te vinden over IJsselmonde of die betrekking hebben op één van haar inwoners. Een mooi voorbeeld hiervan is het artikel “Reuring op 't dorp IJsselmonde, de verdwijning van Cornelis Noppen” over de verdwenen gemeentesecretaris van IJsselmonde, gepubliceerd in het Kwartaalbericht Winter 2017 (jaargang 32, nummer 4).
Recent kwam ik een artikeltje tegen met de titel “Kind vermist bij IJsselmonde”, dus mijn interesse was gewekt. Het stukje uit de Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche courant van woensdag 22 mei 1929 verhaalde van de vermissing van het vijf jaar oude dochtertje Pien/Pine van kunstschilder Schotel, woonachtig aan het Vaarse Veld 121 te tuindorp Vreewijk.
Kunstschilder Schotel zei mij persoonlijk niet zo heel veel, maar een uitgeloofde beloning van ƒ 500,= duidde er wel op dat hij niet onbemiddeld was en hij dus zeker wel bekend moest zijn.
Bovendien was ik nieuwsgierig of het vijfjarige meisje dat reeds op zondagmiddag 19 mei 1929 vermist was geraakt ook terug was gevonden.
Het verlossende en droevige antwoord vond ik in de Emmer Courant van vrijdag 24 mei 1929 waarin was te lezen dat het kindje verdronken was en dood was aangetroffen in een sloot.
In het sociaal-democratisch dagblad Voorwaarts van woensdag 22 mei 1929 was meer informatie te vinden over het verschikkelijke nieuws.
Het lijkje was aangetroffen door de heer Johannes van der Linden in de sloot achter het huis van de timmerman en aannemer Adrianus Stolk aan de Bovenstraat.
Om wat meer achtergrondinformatie te vinden over alle betrokkenen ging ik eerst op zoek naar het meisje Pine en de kunstschilder A. Schotel.
De kunstschilder bleek Andreas (Dré) Schotel te zijn en die woonde destijds inderdaad aan het Vaarzeveld te Vreewijk. Vanaf 1937 was het gezin Schotel woonachtig aan de Dreef nummer 2 te Vreewijk. Op de website vindt u zijn verhaal en kwartierstaat, want van het één kwam het ander. Té interessant om niet verder te onderzoeken, zullen we maar zeggen.
Zijn zo jammerlijk om het leven gekomen dochtertje Pine bleek Tjakeline Andrea Schotel te zijn, geboren te Rotterdam 16 augustus 1923 en volgens haar overlijdensakte overleden te IJsselmonde op 22 mei 1929. Zij logeerde bij familie op IJsselmonde, mogelijk was dit Stolk, één van zijn kinderen werd Wessel genoemd (de naam van de vader van Andreas Schotel), maar ik heb dat verder niet met zekerheid kunnen vaststellen.
Johannes van der Linden, degene die de verschrikkelijke vondst deed, werd geboren te Charlois 7-9-1888 als zoon van Godefridus van der Linden (1850-1906) en Elizabeth Klootwijk (1850-1919). In 1929 was hij werkzaam als chauffeur en woonachtig op het woonschip D94-2 aan de Kreeksche Haven. Hij woonde daar in bij Wilhelmina Johanna Geertruida Driessen, geb. Rotterdam 21 maart 1884 als dochter van Jacobus Driessen en Albertha Kraan. Zij was gescheiden van Gerrit Jan Duijtshoff (1864-1937) met wie zij van 1902 tot 1916 getrouwd was geweest. Uit dit huwelijk waren geen kinderen. Mogelijk waren zij en Johannes één van de eersten die samenwoonden op IJsselmonde. Destijds zou de gangbare mores wel “leven in zonde zijn geweest”. Zij overleed te Rotterddam op 21 februari 1965. Johannes overleed te Rotterdam op 30 september 1969.
Adrianus Stolk, het mogelijke familielid van de familie Schotel, achter wiens woning het lijkje van Pien Schotel werd aangetroffen, was timmerman en aannemer op IJsselmonde. Hij woonde aan de Bovenstraat. Destijds lag er onderlangs de Bovenstraat nog een sloot, de stinksloot genoemd omdat het riool daarin uitmondde en waarschijnlijk de plek waar de overleden Pien werd aangetroffen. Adrianus werd geboren op IJsselmonde 13 november 1856 als onechte zoon van Jannigje Stolk (1814-1898), die haar kind pas wettig erkende bij akte van 7 augustus 1879 te IJsselmonde.
Op 16 oktober 1879 huwde Adrianus eerst op IJsselmonde met Annigje van Prooijen (1855-1884), dochter van Arie van Prooijen en Neeltje Hoek, waarbij hij één vroeg overleden zoon Abraham (1882-1884) had. Op 29 april 1887 huwde Adrianus voor de tweede keer te Ridderkerk met Cornelia Haksteeg (1864-1933), dochter van Arie Haksteeg en Antje Rijsdijk.
Uit dit huwelijk werden 11 kinderen geboren:
- Antje (1887-1941)
- Jannetje (1889-1978)
- Maria Willempje (1891-1970)
- Willemina (1893-1969)
- Gerrit (1895-1895)
- Gerrit (1896-1953)
- Wessel (1898-1948)
- Adrianus (1900-1993)
- Cornelia (1902-1939)
- Cornelis Arie (1905-1905)
- Cornelis (1908-1910).