Leen Valkenier
Oorspronkelijk gepubliceerd in Streekarchief Eiland IJsselmonde Kwartaalbericht Najaar 2016 (jaargang 31, nummer 3)
Leendert “Leen” Valkenier werd geboren op de Oranjeboomstraat nummer 263a in het gezin van Johannes Valkenier en Wilhelmina Gozewina den Hertog. Vader Jan was oorspronkelijk afkomstig uit Vlaardingen en werkzaam als machinebankwerker. Toen de kleine Leen ongeveer anderhalf jaar oud was verhuisde het gezin naar Vreewijk en belandde aan de Langegeer op nummer 211.
Leen groeide op in Vreewijk. Toen hij 16 jaar was, brak de Tweede Wereldoorlog oorlog uit. In de oorlog was het verboden om lid te zijn van een vereniging of club, behalve als het een kerkelijke vereniging was. Leen Valkenier was één van de leden van de CJMV (Christelijke Jonge Mannen Vereniging), gevestigd naast de in 1933 geopende Vredeskerk aan de Lede. De leden mochten dus vergaderen en uit de bijbel lezen. Er was ook een vrouwelijke groep en het idee ontstond al snel om gezamenlijk een toneelverenging op te zetten. Dat gebeurde stiekem, want ook dat werd door de Duitse bezetter gezien als een vorm van verzet.
Na de oorlog ging Valkenier werken als copywriter in de reclamewereld. Leen werkte hierna ook lange tijd als redacteur van De Legerkoerier bij de Legervoorlichtingsdienst.
In 1968 begon Valkenier met het schrijven van De Fabeltjeskrant, dat hem grote roem bracht. Tussen 1968 en 1995 zijn maar liefst 1640 afleveringen gemaakt en uitgezonden van deze immens populaire kinderserie.
Leen Valkenier probeerde al vroeg zijn verhalen te slijten en als boek of film aan te bieden, maar dat lukte niet. Pas in 1968 zag producent Thijs Chanowski er brood in en zo werd de Fabeltjeskrant geboren. Bij het schrijven ervan werkte hij nauw samen met Frans van Dusschoten, Ger Smit en Elsje Scherjon, de acteurs die tekenden voor de verschillende stemmen.
Ellen van Eijk, met wie Valkenier tot 1971 getrouwd was, claimde model te hebben gestaan voor de figuur van Juffrouw Ooievaar, maar daar denken enkele (oud) bewoners van Vreewijk anders over. Wat wel zeker is dat de personages uit de Fabeltjeskrant gebaseerd waren op bewoners van Vreewijk.
Geïnspireerd door de jongens en meiden van de toneelvereniging begon Valkenier de personages van de Fabeltjeskrant te verzinnen. Zo waren de gebroeders Bever gebaseerd op de zoons van een aannemer wiens werkplaats in de Uil gehuisvest was. De twee jongens waren verantwoordelijk voor de rekwisieten en het decor van de toneelvereniging, die werden in de Uil gebouwd. Volgens Jan Haak van de museumwoning Vreewijk was Juf Ooievaar ook een bekende. De echte Ooievaar heette Jopie en was in feite de schoonzus van een van de Bevers. Zij was ook degene die in de toneelgroep zong. Het verhaal gaat dat zij dezelfde soort stem had als Juf Ooievaar in het kinderprogramma. Ook over Truus de Mier gaat een verhaal rond. Waarschijnlijk was zij gebaseerd op de moeder van Leen.
Verder waren Bor de Wolf, Lowieke de Vos, Momfer de Mol en de Gezusters Hamster enz. allemaal gebaseerd op niet alleen de leden van de toneelgroep, maar ook op de medebewoners in Vreewijk. Natuurlijk heeft iedere bewoner zijn eigen verhaal over wie gebaseerd was op welke bewoner.
Valkenier schreef, samen met Renée van Utteren, ook de serie Paulus de Boskabouter uit 1974. Leen Valkenier werd 71 jaar. Valkenier stierf op Ibiza, het eiland waar hij zich vestigde en zijn laatste levensjaren doorbracht.
Bronnen:
- Dagblad Trouw van 2 maart 1996;
- Wikipedia, Leen Valkenier;
- De Havenloods van 15 maart 2016;
- Eigen onderzoek Stichting Streekarchief Eiland IJsselmonde
Kwartierstaat:
Auteur: M. Verhoef
