Muurschilderingen van Jaap Bijl (1924-1970) herontdekt in IJsselmonde

Het begon allemaal met een mail van Rob Warnas, beheerder van de Facebookpagina Oud IJsselmonde. Via via had hij contact gekregen met Germaine Bijl, dochter van kunstschilder Jaap Bijl. Germaine had op haar beurt weer vernomen dat de drie panden aan de Cranendonckweg, nummers 73 tot en met 147 zouden worden gesloopt en vroeg hoe het zat met de muurschilderingen van haar vader. Al snel na oplevering van de (destijds bejaarden) woningen werden de muurschilderingen bedekt met een schrootjeswand. De kunstwerken waren iets te progressief en modern voor de nieuwe (oudere) bewoners en de woningbouwcorporatie loste dit op deze wijze dan maar op.

Meer dan 40 jaar bleven de muurschilderingen van Jaap Bijl dus op deze wijze aan het oog van de wereld onttrokken.

Het eerste contact

Het begon dus met een mail van Germaine Bijl aan Rob Warnas, beheerder van de Facebookpagina "Oud-IJsselmonde". Germaine is de dochter van Jaap Bijl, een IJsselmondse kunstschilder, die ook leraar was en actief in de wijkraad van IJsselmonde. Jaap overleed in 1970 onverwachts tijdens een vergadering van diezelfde wijkraad, Germaine was toen 12 jaar.

In de mail verteld Germaine over de muurschilderingen die zich achter de schrootjes in de trappenhuizen van de drie panden aan de Cranendonckweg bevinden en dat zij en haar moeder Nelly het mooi zouden vinden als ze die nog eenmaal (voor de geplande sloop in september 2017) zouden kunnen zien.

E-mails, telefoontjes en resultaat

Niet alleen Rob, maar ook het Streekarchief waren met stomheid geslagen, omdat we allebei niet op de hoogte waren van de muurschilderingen aan de Cranendonckweg. Een periode met veel mail en telefoonverkeer ving hiermee aan. Contact met Woonbron (wist overigens eerst ook van niets) volgde, eerst via de gebiedsdirecteur en later rechtstreeks. Iedereen zette zich in voor de "goede zaak" en na veel gemail en getelefoneer kwam Rob Warnas in contact met Ellen van Oorschot van Woonbron, die de opzichter en timmerman de opdracht gaf om de schrootjes te verwijderen. Dit gebeurde dezelfde dag nog (!), zodat de wens van Germaine en haar moeder Nelly uit kon komen. De dames zijn inmiddels al wezen kijken naar de herontdekte muurschilderingen van Jaap Bijl uit 1959.

Bekende IJsselmondenaar

Dankzij dit bijzondere verhaal heeft IJsselmonde niet alleen hernieuwd kennisgemaakt met een aantal kunstwerken van Jaap Bijl, maar ook met de kunstschilder Jaap Bijl zelf. Een bijzonder en markant figuur uit de geschiedenis van IJsselmonde. Het Streekarchief zal in één van de komende kwartaalberichten aandacht besteden aan Jaap Bijl in het kader van de serie Bekende IJsselmondenaren.

De lokale TV zender Open Rotterdam heeft ook aandacht aan deze bijzondere ontdekking geschonken.