531 Familiearchief Bichon van IJsselmonde ( Stadsarchief Rotterdam )
531
Familiearchief Bichon van IJsselmonde
Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
531 Familiearchief Bichon van IJsselmonde
Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
Titel:
Geschiedenis van de archiefvormer
Organisatie: Stadsarchief Rotterdam
laatste wijziging 13-02-2020
De familie Bichon is van Zuid-Franse oorsprong. *
De stamvader van het geslacht was René Bichon (ca. 1590-1648), die in Blaye (dep. Gironde) leefde. Over hem zijn weinig verdere gegevens bekend. Zijn zoon Bertran Bichon (1620-1677), gedoopt te Blaye op 16 augustus 1620, vertrok naar de Republiek en legde daar de grondslag voor het latere regentengeslacht. Hij vestigde zich in Rotterdam en trouwde aldaar op 8 september 1647 met Esther Troost (1621-1694). Zowel Bertran Bichon als zijn zoon Claes (1660-1734) waren in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Bertran was opperstuurman en schipper en Claes klom op van schipper tot commandeur en equipagemeester te Batavia.
Na de dood van zijn eerste vrouw Anna Lucas repatrieerde hij en ging in Rotterdam wonen, waar hij vanaf 1706 schepen was. Claes Bichon huwde in 1704 de Rotterdamse regentendochter Cornelia Henriette Hechtermans (1684-1750). Haar moeder was een zuster van de kinderloze ambachtsheer van IJsselmonde, Jean de Mey. Door erfenis en aankoop verwierf Cornelia Hechtermans in 1724 de ambachtsheerlijkheid Oost-IJsselmonde. Bijna tweehonderd jaar heeft de familie Bichon de regeermacht in het dorp IJsselmonde in handen gehad. De familie heeft een grote invloed op IJsselmonde en haar bewoners uitgeoefend. Zij bezat ondermeer de ambachtsheerlijkheid Oost- en West-IJsselmonde met het collatie- en patronaatsrecht in dat gebied en de polders Klein Nieuwland, ook wel genaamd de 51 Morgen, en het Zomerland.
De stamvader van het geslacht was René Bichon (ca. 1590-1648), die in Blaye (dep. Gironde) leefde. Over hem zijn weinig verdere gegevens bekend. Zijn zoon Bertran Bichon (1620-1677), gedoopt te Blaye op 16 augustus 1620, vertrok naar de Republiek en legde daar de grondslag voor het latere regentengeslacht. Hij vestigde zich in Rotterdam en trouwde aldaar op 8 september 1647 met Esther Troost (1621-1694). Zowel Bertran Bichon als zijn zoon Claes (1660-1734) waren in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Bertran was opperstuurman en schipper en Claes klom op van schipper tot commandeur en equipagemeester te Batavia.
Na de dood van zijn eerste vrouw Anna Lucas repatrieerde hij en ging in Rotterdam wonen, waar hij vanaf 1706 schepen was. Claes Bichon huwde in 1704 de Rotterdamse regentendochter Cornelia Henriette Hechtermans (1684-1750). Haar moeder was een zuster van de kinderloze ambachtsheer van IJsselmonde, Jean de Mey. Door erfenis en aankoop verwierf Cornelia Hechtermans in 1724 de ambachtsheerlijkheid Oost-IJsselmonde. Bijna tweehonderd jaar heeft de familie Bichon de regeermacht in het dorp IJsselmonde in handen gehad. De familie heeft een grote invloed op IJsselmonde en haar bewoners uitgeoefend. Zij bezat ondermeer de ambachtsheerlijkheid Oost- en West-IJsselmonde met het collatie- en patronaatsrecht in dat gebied en de polders Klein Nieuwland, ook wel genaamd de 51 Morgen, en het Zomerland.
Jean Bichon * (1716-1801), zoon van Claes Bichon en Cornelia Henriette Hechtermans, behoorde tot de vooraanstaande burgers van Rotterdam. Hij kwam in 1739 in de stedelijke regering als commissaris van het waterrecht en bekleedde tot 1795 allerlei stedelijke ambten. Mr. Jean Bichon was lid van de vroedschap van 1745 tot 1795; meerdere malen tussen 1753 en 1793 was hij burgemeester. In 1741 werd hij benoemd tot bewindhebber van de West-Indische Compagnie en in 1757 tot bewindhebber van de Oost-Indische Compagnie.
Bovendien was hij van 1763 tot 1765, van 1783 tot 1786 en van 1789 tot 1792 lid van het college der Admiraliteit op de Maze. Van 1769 tot 1801 behoorde hij tot de Maecenaten van het Bataafsch Genootschap. Mr. Jean Bichon had uit zijn huwelijk met Jacoba Catharina Vingerhoedt (1720-1746) zes kinderen. In 1751 hertrouwde hij met Bartha Theodora Visch (1720-1782), bij wie hij vier kinderen kreeg. De nakomelingen van de oudste zoon uit het eerste huwelijk, Johan Adriaan (1740-1807), voegden in de negentiende eeuw 'Van IJsselmonde' achter hun naam. Mr. Jean Bichon zou gedurende 69 jaar als ambachtsheer aanvankelijk van Oost-IJsselmonde en later ook van West-IJsselmonde zijn stempel op het gebied drukken. In 1778 kocht hij de heerlijkheid West-IJsselmonde aan; vanaf dat jaar waren Oost- en West-IJsselmonde in één hand verenigd.
De Bichons woonden in Rotterdam en gebruikten het kasteel in IJsselmonde als buitenplaats.
Bovendien was hij van 1763 tot 1765, van 1783 tot 1786 en van 1789 tot 1792 lid van het college der Admiraliteit op de Maze. Van 1769 tot 1801 behoorde hij tot de Maecenaten van het Bataafsch Genootschap. Mr. Jean Bichon had uit zijn huwelijk met Jacoba Catharina Vingerhoedt (1720-1746) zes kinderen. In 1751 hertrouwde hij met Bartha Theodora Visch (1720-1782), bij wie hij vier kinderen kreeg. De nakomelingen van de oudste zoon uit het eerste huwelijk, Johan Adriaan (1740-1807), voegden in de negentiende eeuw 'Van IJsselmonde' achter hun naam. Mr. Jean Bichon zou gedurende 69 jaar als ambachtsheer aanvankelijk van Oost-IJsselmonde en later ook van West-IJsselmonde zijn stempel op het gebied drukken. In 1778 kocht hij de heerlijkheid West-IJsselmonde aan; vanaf dat jaar waren Oost- en West-IJsselmonde in één hand verenigd.
De Bichons woonden in Rotterdam en gebruikten het kasteel in IJsselmonde als buitenplaats.
De opvolgers van mr. Jean als ambachtsheer van IJsselmonde waren achtereenvolgens zijn zoon Johan Adriaan (1740-1807), diens weduwe Adriana Catharina Verstolk (1744-1816) en zijn kleinzoon mr. Marinus Cornelis Bichon (1781-1845). Mr. Marinus Cornelis Bichon * had van 1814 tot 1845 zitting in de stedelijke regering van Rotterdam en wel van 1824 tot 1845 als burgemeester. Tevens was hij lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland. In 1817 liet hij het zeventiende eeuwse kasteel IJsselmonde verbouwen. * In 1819 kocht hij de ambachtsheerlijkheid Lombardijen aan. Zijn zoons mr. Johan Adriaan Marinus (1807-1880) en mr. Marinus Bichon van Ijsselmonde (1815-1889) waren de volgende ambachtsheren; beiden bleven ongehuwd. Mr. J.A.M. Bichon van IJsselmonde deed in de hoedanigheid van president-kerkvoogd van de N.H. Gemeente te IJsselmonde afstand van zijn recht tot aanstelling van een administrerend kerkvoogd en enkele andere kerkelijke ambtenaren, maar hij bleef vasthouden aan het opperkerkmeesterschap en het collatie- en patronaatsrecht.
Mr. Marinus Bichon van IJsselmonde * was lid van de Staten van Zuid-Holland en lid van de Tweede Kamer. Hij behoorde tot de anti-revolutionaire partij en was zeer betrokken bij het bijzonder onderwijs. Beide broers, J.A.M. en M. Bichon van IJsselmonde, bewoonden met hun twee zusters het kasteel te IJsselmonde. Na het overlijden van mr. Marinus Bichon van IJsselmonde in 1889 kwam de ambachtsheerlijkheid toe aan zijn neef mr. Cornelis Johan Adriaan Bichon van IJsselmonde (1855-1923). Hij was advocaat en procureur te Rotterdam en Arnhem, dijkgraaf van het waterschap Bleiswijk, lid van de Provinciale Staten van
Mr. Marinus Bichon van IJsselmonde * was lid van de Staten van Zuid-Holland en lid van de Tweede Kamer. Hij behoorde tot de anti-revolutionaire partij en was zeer betrokken bij het bijzonder onderwijs. Beide broers, J.A.M. en M. Bichon van IJsselmonde, bewoonden met hun twee zusters het kasteel te IJsselmonde. Na het overlijden van mr. Marinus Bichon van IJsselmonde in 1889 kwam de ambachtsheerlijkheid toe aan zijn neef mr. Cornelis Johan Adriaan Bichon van IJsselmonde (1855-1923). Hij was advocaat en procureur te Rotterdam en Arnhem, dijkgraaf van het waterschap Bleiswijk, lid van de Provinciale Staten van
In deze eeuw kwam aan de grote invloed van de familie Bichon op IJsselmonde een einde toen mr. C.J.A. Bichon van IJsselmonde zich na een hoog oplopend conflict met de gemeente IJsselmonde, in het bijzonder met burgemeester P.F. van Slijpe, terugtrok uit IJsselmonde. * Het conflict tussen de gemeente en de ambachtsheer ging over de aanleg van een veerdam over grond van de familie. Een proces over het eigendomsrecht van de grond resulteerde in toewijzing aan mr. C.J.A. Bichon van IJsselmonde. Hij schonk daarop in 1900 de grond met het veerrecht op het Kralingseveer, de veerdam te IJsselmonde en de veerhuizen aan de gemeente.
In hetzelfde jaar deed mr. C.J.A. Bichon van IJsselmonde afstand van zijn collatie- en patronaatsrecht en het opperkerkmeesterschap van de kerk van IJsselmonde. * Het kasteel werd in 1901 gesloopt en het aangrenzend park gerooid. Alleen het koetshuis van de familie Bichon bleef staan. Mr. C.J.A. Bichon van IJsselmonde verhuisde met zijn gezin naar Arnhem. Ook zijn zoon René (1902-1987), de laatste ambachtsheer van IJsselmonde, woonde in het oosten van het land. Mr. R. Bichon van IJsselmonde was na zijn studie rechten werkzaam als waarnemend griffier bij de rechtbank te Dordrecht en kort daarna te Zutphen. Tevens was hij advocaat en procureur. In 1941 werd hij benoemd tot rechter bij de rechtbank in Zutphen, waar hij vanaf 1957 tot aan zijn pensionering president was. Hij bezat veel grond in de gemeente IJsselmonde en was lid van het polderbestuur.
Literatuur
Baars, H.L., Grepen uit de geschiedenis van IJsselmonde (Arnhem, 1977)
Dijk, K.F. van, Inventaris van de archieven van de Hervormde Gemeente te IJsselmonde 1608-ca. 1960 (Rotterdam 1978)
Graaf, J.J. van der, 'Het veerdamconflict te IJsselmonde', in: Rotterdams Jaarboekje 1986, pag. 299-315.
Molhuysen, P.C. en P.J. Blok (red.), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek I en IV (Leiden 1911/ 1918)
Nederlandsch Patriciaat 31 ('s-Gravenhage 1945), p. 7-17.
Nieuwenhuis, J.G.B., Inventaris der archieven van de voormalige gemeente IJsselmonde 1552-1941 en de archieven van de ambachtsheerlijkheden Oost- & West-IJsselmonde en Lombardijen 1435-1923 (Rotterdam 1979)
Nieuwenhuis, J.G.B., Inventaris der archieven van de voormalige polders onder IJsselmonde 1444-1973 (Rotterdam 1980)
Rietschoten, J.C. van, IJsselmonde sinds 1900 in woord en beeld; van dorp tot stad (Rotterdam, 1967)
Rikxoort, J.D. van, IJsselmonde; een dorp aan de Maas (Lekkerkerk, 1979/ 1984) 2 dln.
Dijk, K.F. van, Inventaris van de archieven van de Hervormde Gemeente te IJsselmonde 1608-ca. 1960 (Rotterdam 1978)
Graaf, J.J. van der, 'Het veerdamconflict te IJsselmonde', in: Rotterdams Jaarboekje 1986, pag. 299-315.
Molhuysen, P.C. en P.J. Blok (red.), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek I en IV (Leiden 1911/ 1918)
Nederlandsch Patriciaat 31 ('s-Gravenhage 1945), p. 7-17.
Nieuwenhuis, J.G.B., Inventaris der archieven van de voormalige gemeente IJsselmonde 1552-1941 en de archieven van de ambachtsheerlijkheden Oost- & West-IJsselmonde en Lombardijen 1435-1923 (Rotterdam 1979)
Nieuwenhuis, J.G.B., Inventaris der archieven van de voormalige polders onder IJsselmonde 1444-1973 (Rotterdam 1980)
Rietschoten, J.C. van, IJsselmonde sinds 1900 in woord en beeld; van dorp tot stad (Rotterdam, 1967)
Rikxoort, J.D. van, IJsselmonde; een dorp aan de Maas (Lekkerkerk, 1979/ 1984) 2 dln.
Beknopt genealogisch overzicht
René (1590-1648) x N.N.
Bertran (1620-1677) x Ester Troost (1621-1694)
Claes (1660-1734) x 1. Anna Lucasz 2. Petronella Kocx (1677-1703)3. Cornelia H. Hechtermans (1684-1750)
Jean (1716-1801) x 1. Jacoba C. Vingerhoedt (1720-1746)2. Bartha Th. Visch (1720-1782)
Johan A. (1740-1807) x Adriana C. Verstolk (1744-1816)
Marinus C. (1781-1845) x Susanna A.J. Coenen (1780-1852)
Johan A.M. (1807-1880) Albert F.L. (1808-1880) x Elise C. de Mey v. Alkemade(1821-1880) Marinus (1815-1889)
Cornelis J.A. (1855-1923) x Johanna A. Canjels(1876-1955)
René (1902-1987)
Bertran (1620-1677) x Ester Troost (1621-1694)
Claes (1660-1734) x 1. Anna Lucasz 2. Petronella Kocx (1677-1703)3. Cornelia H. Hechtermans (1684-1750)
Jean (1716-1801) x 1. Jacoba C. Vingerhoedt (1720-1746)2. Bartha Th. Visch (1720-1782)
Johan A. (1740-1807) x Adriana C. Verstolk (1744-1816)
Marinus C. (1781-1845) x Susanna A.J. Coenen (1780-1852)
Johan A.M. (1807-1880) Albert F.L. (1808-1880) x Elise C. de Mey v. Alkemade(1821-1880) Marinus (1815-1889)
Cornelis J.A. (1855-1923) x Johanna A. Canjels(1876-1955)
René (1902-1987)
laatste wijziging 26-01-2023
247 beschreven archiefstukken
64 gedigitaliseerd
totaal 2.001 bestanden
Inhoud en structuur van het archief
laatste wijziging 26-01-2023
247 beschreven archiefstukken
64 gedigitaliseerd
totaal 2.001 bestanden
Aanwijzingen voor de gebruiker
laatste wijziging 26-01-2023
247 beschreven archiefstukken
64 gedigitaliseerd
totaal 2.001 bestanden
Verwant materiaal
laatste wijziging 26-01-2023
247 beschreven archiefstukken
64 gedigitaliseerd
totaal 2.001 bestanden
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen
laatste wijziging 26-01-2023
247 beschreven archiefstukken
64 gedigitaliseerd
totaal 2.001 bestanden
Kenmerken
Datering:
1746-1986
Beschrijving:
Inventaris van het familiearchief Bichon van IJsselmonde, 1746 - 1986
Auteur:
drs. K.M. Pompe
Plaats van uitgave:
Rotterdam
Jaar van uitgave:
1994
Overheid of particulier:
Particulier
Trefwoorden:
Geografische namen:
Categorie:
laatste wijziging 26-01-2023
247 beschreven archiefstukken
64 gedigitaliseerd
totaal 2.001 bestanden